Էլեկտրական մեքենաների մարտկոցներ
Մյուս մտահոգությունը էլեկտրամոբիլներում օգտագործվող հզոր մարտկոցներն են:
Ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ էլեկտրական մեքենաներ արտադրող ձեռնարկություններն արտադրում են թունավոր արտանետումներ, որոնք շատ անգամ գերազանցում են դասական ավտոմեքենաների արտադրությանը: Նրանք երկու անգամ ավելի շատ ջերմոցային գազեր են արտանետում՝ էներգիայի բարձր սպառման տեխնոլոգիական պահանջների պատճառով:
Այսպիսով, հաշվարկները հստակ ցույց են տալիս, որ մեկ էլեկտրական մեքենայի արտադրությունը պահանջում է էներգիա, որը համարժեք է 10 հազար լիտր բենզին այրելուն. այս ծավալը բավարար է ներքին այրման շարժիչով սովորական մեքենայի երկար տարիների շահագործման համար:
Էներգիայի սպառման ամենամեծ ծավալը սպառվում է մարտկոցների արտադրությամբ՝ միաժամանակ հրահրելով բնապահպանական աղետներ, ինչպիսիք են թթվային անձրևը և կենսաբանական ռեսուրսների կրճատումը։
Հզոր մարտկոցները պարունակում են խիստ թունավոր տարրեր՝ լիթիում, նիկել, պղնձի և ալյումինի միացություններ, կոբալտ, որոնք շատ անգամ ավելի վտանգավոր են, քան սովորական արտանետվող գազերը։
Ոչ պակաս խնդրահարույց է մարտկոցների հետագա հեռացումը, որը շատ թանկ և աշխատատար ընթացակարգ է: Եթե էլեկտրական մեքենաների օգտագործումը հասնում է զանգվածային մակարդակի, ապա նույնիսկ եթե պահպանվեն բնապահպանական և տեխնոլոգիական վերամշակման բոլոր ստանդարտները, շրջակա միջավայրի աղտոտման հավանականությունը չափազանց մեծ է։ Բացի այդ, վերամշակման գործընթացում մարտկոցներից մետաղներ հանելը կպահանջի 10 անգամ ավելի շատ էներգիա, քան բուն արտադրության ժամանակ:
Ի վերջո, սեփականատերերը նշել են, որ էլեկտրական մեքենաների անվադողերը շատ ավելի արագ են մաշվում։ Դա բացատրվում է նրանով, որ մարտկոցի քաշը զգալիորեն ավելի մեծ է, քան սովորական շարժիչը։ Հետևաբար, մեքենայի ընդհանուր քաշը մեծանում է և ավելի մեծ ճնշում է գործադրվում ամբողջ շասսիի վրա:
Էլեկտրական շարժիչ կամ ներքին այրման շարժի
Էլեկտրական մեքենաների էկոլոգիապես մաքուր լինելու մասին կարելի է խոսել միայն այն դեպքում, եթե դրանք էներգիա ստանան «մաքուր» էլեկտրակայաններից։ Այնուամենայնիվ, վերականգնվող աղբյուրներից օգտվող կայանները դեռևս շատ քիչ են, իսկ միջուկային էներգիայի արտադրության տեսակարար կշիռը հազիվ է հասնում 10%-ի: Բացի այդ, վերջիններս գնալով ավելի են դառնում բնապահպանական կազմակերպությունների «զոհերը» և փակվում ամբողջ աշխարհում։
Այսպիսով, այս պահին աշխարհում «մաքուր» էներգիան բավարար չէ էլեկտրական տրանսպորտի զանգվածային անցման համար։ Եվ շատերը համարում են, որ նման միջոցառման միջոցով աշխարհում բնապահպանական իրավիճակը բարելավելու գաղափարը բացարձակ անհեռանկարային ուղղություն է։
Չինացի հետազոտողները առաջինն էին, ովքեր ցրեցին էլեկտրական մեքենաների էկոլոգիապես մաքուր լինելու մասին առասպելը` ուսումնասիրելով այն քաղաքները, որտեղ գերակշռում են նման մեքենաները: Չինաստանի որոշ շրջաններում պետական և ոստիկանական բոլոր ծառայություններն անցել են էլեկտրական մեքենաների, ինչի համար բացվել է լրացուցիչ 800 հազար լիցքավորման կայան։
Նավթի չափազանց բարձր գներով՝ Չինաստանն ունի լիթիումի մեծ պաշարներ, որոնցից կարելի է արագ և էժան արտադրել մարտկոցներ։
Այնուամենայնիվ, ներքին այրման շարժիչների ընդհանուր փոխարինումը էլեկտրականներով չօգնեց երկրին ազատվել բնապահպանական դժվարություններից, այդ թվում՝ վիթխարի մշուշից, որը ծածկում է ամբողջ Պեկինը։
Բանն այն է, որ գրեթե ողջ էլեկտրաէներգիան արտադրվում է ածուխ օգտագործող ՋԷԿ-երում, որոնք ակտիվորեն աղտոտում են օդը։ Մեկ կիլոմետրանոց ճանապարհորդության համար էներգիա ստանալու համար այրված ածխի ծավալը շատ անգամ ավելի մեծ է, քան ներքին այրման շարժիչի աղտոտիչները:
Յանա Գրիգորյան 